Termen die wij horen, vaak wollige taal

Op deze pagina trachten wij een aantal veelgehoorde politieke termen toe te lichten. Het zijn vaak bewoordingen die politici gebruiken om een onderwerp onduidelijk te houden. Wollige taal zorgt er té vaak voor dat weinigen exact begrijpen wat er bedoeld wordt.
Politici hullen zich graag in nevelen zodat de lezer afhaakt of geen vragen meer durft te stellen. Voor de kiezer wordt het er ook niet eenvoudiger op als een verkiezingsprogramma niet in, voor iedereen, begrijpelijke taal is geschreven.

Abdicatie
Afstand doen van de troon door de Koning of Koningin. In 2013 maakte Beatrix plaats voor Willem-Alexander.
Het SRP ziet graag een ceremoniële rol weggelegd voor het Staatshoofd.

Achterkamertjespolitiek
Politiek beleid ontwikkelen buiten het zicht van de burgers en volksvertegenwoordigers om.
De coalitie heeft in feite tot iets besloten en wil niet dat de oppositie hier weet van heeft. Tegenwoordig worden er ook in de wandelgangen plannetjes gesmeed omdat de Regering niet altijd een meerderheid heeft in de Eerste Kamer en zo cadeautjes kan geven aan een deel van de oppositie uit dank voor steun.
Het SRP wil volledig af van dit soort praktijken en mede daarom ook de Eerste Kamer afschaffen. Vaak is een debat niets meer dan een schijnvertoning, een toneelstukje.

AIVD
Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst
Zeg maar de oude NVD die later de BVD werd, oftewel, de spionagedienst van Nederland.

Algemene beraadslagingen (ook wel beschouwingen)
Debatten in de Tweede Kamer waarin moties en amendementen op wetsvoorstellen kunnen worden ingediend.
Er worden teveel moties en amendementen ingediend, die moeten ook allemaal behandeld worden, dat kost veel tijd en geld.
Het SRP wil dat vooraf door partijen geïnventariseerd wordt of ze medestanders hebben voor het indienen van een wijziging zodat de haalbaarheid meer dan redelijk is, anders heeft een motie geen enkel nut.

Algemene politieke beschouwingen
Jaarlijks debat na Prinsjesdag tussen de fractievoorzitters en de Minister-President over het beleid voor het komende jaar.

Ambtenaren
Mensen die voor de overheid werken.
Het SRP vindt dat er teveel ambtenaren zijn, hierdoor wordt er veel onzinnig beleid bedacht, de overheid moet krimpen, zoals Mark Rutte ook jarenlang beloofde.

Amendement
Voorstel vanuit de Tweede Kamer om een eerder wetsvoorstel te wijzigen.
Zie 'algemene beraadslagingen'.

AMvB (Algemene Maatregel van Bestuur)
Besluit van de Regering waarin regels uit een wet verder worden uitgewerkt, de wet verwijst naar de AMvB en is daardoor minder omvangrijk en het aanbrengen van wijzigingen is eenvoudiger.
Het SRP vindt AMvB's niet doelmatiger, ook al lijkt dat vaak wel zo. Het nodigt ons inziens ambtenaren teveel uit om maar weer eens wat te verzinnen en snel door te voeren. Afschaffen hoeft niet, maar er moet een betere en bredere toetsing plaatsvinden of een aanpassing wel echt nodig is.

Arbeidsdeling (ook: arbeidsverdeling)
Een dienst of product wordt niet door één, maar door meerdere mensen gemaakt.
Verdeling van arbeid is ook dat één taak door meerdere mensen wordt beoefend.

Arbeidersklasse
Mensen die hun arbeid inzetten voor een, vaak laag, loon en dus voor een baas werken.

Artikel 12 gemeente
Alle gemeenten in Nederland krijgen geld van het Rijk, burgers en bedrijven binnen, daarmee financieren zij wat nodig is om de stad draaiende te houden. Als dit structureel onvoldoende is kunnen zij een beroep doen op een extra uitkering van de overheid, voorwaarde is wel dat de gemeente er voldoende aan heeft gedaan de eigen inkomsten op pijl te brengen. De gemeente komt dan onder toezicht van het Rijk te staan en kan geen grote uitgaven meer doen.
Het SRP vindt dat het huishoudboekje van een gemeente niet structureel tekorten mag vertonen, Amsterdam, bijvoorbeeld, heeft acht miljard Euro schuld en dat bedrag loopt de komende jaren alleen maar verder op.
Teveel ambtenaren bedenken allerlei plannetjes, daar moet een einde aan komen. Minder ambtenaren betekent minder geldverspilling want dan moeten zij zich meer met de dagelijkse gang van zaken bezighouden.

Autonomen
Een groep Nederlanders die niets met de overheid te maken willen hebben en weigert zich aan geldende regels en wetten te houden, zij vinden dat ieder mens zelfbeschikkingsrecht heeft. Zij betalen vaak wel belasting, laten hun kinderen ook naar reguliere scholen gaan en maken aanspraak op collectieve voorzieningen zoals uitkeringen en toeslagen.
Soevereinen (zie aldaar) gaan verder in het afwijzen van de samenleving. Het aantal rechtszaken van de overheid met autonomen/soevereinen neemt sinds 2021 enorm toe.
Basisinkomen
Een bedrag dat iedere Nederlander van 18 jaar of ouder krijgt. Dit is geen uitkering zoals de bijstand, maar een bedrag dat in de plaats komt van toeslagen, de latere AOW en de minimum belastingdruk.
Deze vereenvoudiging komt er maar niet in Nederland, het SRP is er een groot voorstander van.

Beginselen
De eerste aanzet tot een partijprogramma dat tijdens verkiezingen het verkiezingsprogramma is. De beginselen zijn de uitgangspunten van een politieke beweging (partij), zeg maar de eerste overtuigingen.

Begroting
Raming van kosten en opbrengsten voor een kalenderjaar. Deze worden door de Regering opgesteld, maar uiteindelijk samen met de Staten-Generaal (Eerste en Tweede Kamer) definitief vastgesteld.

Begrotingstekort (begrotingsgat, overheidstekort)
De geraamde kosten overschrijden de inkomsten die men verwachtte.

Benul (onbenul)
Deze term wordt dikwijls gebruikt in combinatie met 'politiek' en 'economisch'. Benul is besef, dus is onbenul het tegenovergestelde, oftewel, 'het niet weten of niet snappen'.
Politici maken misbruik van de onwetendheid bj burgers, zij laten dit ook graag voortbestaan. Het 'politiek geheugen' van de gemiddelde kiezer is zes weken, ook dat is een vorm van onbenul waar politici op inspelen.
Het SRP vindt dat de burger meer zicht moet krijgen op de politiek en ook meer invloed moet hebben op beleid.

Beraadslaging
Debat, ook wel beschouwing.
Zeg maar een vergadering van de Tweede Kamer met een bewindspersoon over alles wat het landsbestuur betreft.

Bestaanszekerheid
Het recht voor iedereen op voldoende inkomen, goede zorg, scholing en veiligheid.
De afbraak van de sociale zekerheid, de enorme premies én het eigen risico in de zorg, de hoge accijnzen, alsmaar stijgende huren terwijl er een tekort aan woningen is en een forse inflatie beperken de bestaanszekerheid.
Het SRP streeft naar een basisinkomen, vereenvoudiging van de zorg en afschaffing van het eigen risico, huur naar draagkracht en accijnzen naar een Europees model zodat een pakje sigaretten overal evenveel kost. Hetzelfde geldt voor benzine en alcohol

Besteedbaar inkomen
Als we naar het CBS of de overheid kijken komt er een vrij ingewikkeld verhaal, maar uw besteedbaar inkomen is simpelweg hetgeen u verdiend min wat de overheid er vanaf haalt.
Momenteel werkt u zes maanden voor de overheid, dat was tien jaar geleden nog vijf maanden. Dus pas vanaf 1 juli is het geld dat u verdient helemaal voor u.
Het SRP vindt dat dit naar beneden moet naar maximaal 150 dagen per jaar, uiteraard het liefst nog minder.

Bestuurlijke crisis
Het bestuur van een stad, provincie of land dient stabiel te zijn en te worden gekenmerkt door transparantheid en burgergeluk. In Nederland is op teveel niveau's sprake van een bestuurlijke wanorde.
Het SRP wil af van de Eerste Kamer, de Waterschappen en de Provinciale Staten. De Eerste Kamer misbruikt haar positie en het dagelijks bestuur van provincies is in handen van de Gedeputeerde Staten, die moeten zichzelf controleren en rapporteren aan een Rekenkamer.
Het stemmen voor de Provinciale Staten verdwijnt hiermee.

Bestuursminister
Een minister die zich met taken bezighoudt die ervoor zorgen dat anderen hun werk goed kunnen doen.
Dus de voorwaarden scheppen rondom om een politiek onderwerp of vakgebied.

Beweging
Een politieke partij is een beweging, maar een politieke beweging is niet altijd een partij. De PVV is een goed voorbeeld van een politieke beweging die zich als een politieke partij gedraagt, maar dat strikt genomen niet is omdat de PVV geen leden heeft. Geert Wilders is leider, lijsttrekker, fractievoorzitter en enigste lid van de PVV.
Het SRP heeft geen oordeel over dit onderwerp, als een beweging, danwel partij, voldoet aan de eisen die de kieswet stelt aan deelnemers aan verkiezingen is dat het enige dat van belang is.

Bewindspersoon (bewindslieden)
Minister of Staatssecretaris.
Het SRP vindt dat er twee Ministers op iedere post dienen te zitten met een gelijkwaardige positie en verantwoordelijkheid. Nu is de Minister verantwoordelijk voor de Staatssecretaris van zijn departement, wij vinden dat onwenselijk.

Bezuinigen (ombuigen)
Het gat tussen inkomsten en uitgaven kleiner maken door meer belasting te heffen of minder uit geven, of een combinatie hiervan.
Ombuigen is een iets populairdere term voor bezuinigen.

Binnenhof
Het Binnenhof bevindt zich in het centrum van Den Haag, hier huist de Nederlandse politiek, de Eerste en Tweede Kamer en diverse colleges en commissies. De Minister-President regeert vanuit het Torentje.
Het SRP is fel tegenstander van de verbouwing van de historische gebouwen omdat dat veel teveel (+ één miljard Euro) geld kost én het gebouw te klein zal blijken te zijn omdat het uitgaat van de huidige omvang van de beide kamers. Wij vinden dat de Eerste Kamer kan worden opgeheven en de Tweede Kamer moet worden uitgebreid naar 300 leden.
Er staan diverse overheidsgebouwen leeg en het huidige onderkomen voldoet immers! Het gebouw verkopen levert heel veel geld op waarmee een ander gebouw kan worden geoptimaliseerd.

Blanco stemmen
Je meldt je wel bij een stemlokaal en legitimeert je, maar stopt het stembiljet in de stembus zonder dat je een hokje rood hebt gemaakt.
Deze stem telt niet mee en komt ook niet bij een partij terecht.

Boomers
Mensen die vlak na de Tweede Wereldoorlog zijn geboren, dus zo ongeveer tussen 1945 en 1955.

Bourgeoisie (burgerij)
Mensen die het goed hebben, maar doorgaans geen macht, de benaming komt uit het Frans.

Briefstem
Nederlanders in het buitenland brengen hun stem per brief uit, in 2023 waren dat er bijna 70.000.

Budgetrecht
Het recht om de begroting van een regering te wijzigen of vast te stellen.

Buiten-parlementair kabinet
In tegenstelling tot wat de meeste media schrijven is dit iets anders dan een extra-parlementair kabinet, dat kan bestaan uit Ministers van binnen en buiten de politiek, maar dat hoeft niet.
Een buiten-parlementair kabinet bestaat volledig uit vakministers, dus niet politiek gebonden Ministers.
De verwarring onder het journaille komt voort uit de vertaling van het woord 'extra' uit het Latijns, dat 'buiten' betekent. Even iets beter nadenken lijkt ons, zelfs de gehele politieke redacie van de NOS had géén idee wat er verstaan moest worden onder een extra-parlementair kabinet.
Rond 1850 werden de termen buiten- en extra-parlementair kabinet ten onrechte door elkaar heen gebruikt.

Buitenhof
Hoewel vaak in één adem genoemd met de politiek is dit een café in Den Haag én het is een politiek televisieprogramma van de publieke omroep.

Bureaucratie
Veel regels en wetten waardoor een actie slechts stroperig tot uitvoer kan worden gebracht.

Burgerforum (Burgerraad, Burgerkamers)
Een burgerforum is een uitgekozen groep inwoners die de politiek adviseert bij beslissingen.
Het SRP vindt het geen goed idee om een selecte groep mee te laten denken over zware onderwerpen omdat de groep door de overheid is samengesteld en een zeer beperkte omvang heeft. De Rijksoverheid, maar ook gemeenten kunnen een burgerforum vormen.
Een referendum biedt meer transparantie en een veel bredere basis voor een gedegen burgeradvies.

Burgerinitiatief
Voorstel gesteund door tenminste 40.000 mensen om een onderwerp op de agenda van de Tweede Kamer te plaatsen.
Het SRP vindt dit een lapmiddel om het volk zoet te houden, een echt, bindend referendum is beter.

Burgerlijke ongehoorzaamheid
Je bewust (opzettelijk) niet aan regels en wetten houden.

Burgerparticipatie
De overheid staat steeds verder weg van de burger, dat is een veelgehoorde klacht. De overheid tracht deze kloof te verkleinen door Nederlanders het gevoel te geven dat zij wél invloed hebben op besluiten.
In de praktijk komt hier, vindt het SRP, niets van terecht want het blijft bij onderzoeken hoe burgers meer invloed kunnen krijgen, o.a. door burgerfora.
Het SRP is voorstander van referenda en niet van lapmiddelen om de burger alleen maar het idee te geven dat ze iets in de melk te brokkelen hebben.

Burgerperspectief
Het beeld van de omstandigheden en veranderingen in de persoonlijke, politieke en maatschappelijke opvattingen van burgers.
Het SRP vindt dat als de burger meer betrokken wordt bij het door de politiek te voeren beleid het perspectief voor de burger beter is. Daarom zijn wij o.a. voor referenda en een Minister van Geluk.

Burgerschap
Sinds 2021 zijn scholen wettelijk verplicht burgerschap te bevorderen, oftewel, alle leerlingen moeten les krijgen over de basiswaarden van de Nederlandse rechtsstaat en democratie, zoals vrijheid, gelijkheid en solidariteit.
Calvinisme
Jehan Calvijn leefde in de zestiende eeuw en bracht een nieuwe stroming binnen het Protestantisme. Het kapitalisme zou volgens velen voortkomen uit zuinigheid, iets wat Calvijn predikte, vandaar dat Nederlanders vaak Calvinisten worden genoemd.
Het Calvinisme is in feite een onderdeel van het Protestantisme, hoewel veel anderen beweren dat het huidige Protestantisme juist gebaseerd is op de leer van Calvijn.
De Nederlandse grondwet is doorspekt met beginselen van Calvijn.
Het SRP vindt dat een strikte scheiding van kerk en staat ook moet doorwerken in de grondwet. Het kapitalisme is doorgeschoten, er is een groot verschil tussen arm en rijk, dat kan nooit de bedoeling zijn geweest van de gelovige Calvijn, het is dan ook niet logisch dat Nederlanders Calvinisten worden genoemd, ook al zijn we zuinig, de Belgen noemen ons eerder gierig en ook dat staat haaks op iedere theologische (godsdienstige) leer.

Catshuis
Sinds 1963 de ambtswoning in Den haag van de premier van Nederland (de Minister-president.)
Deze wordt gebruikt voor officiële ontvangsten, zoals buitenlandse staatshoofden. De naamgever is dichter Jacob Cats die het in 1652 liet bouwen, later werd het verkocht aan de staat.

Christen-democratie
Het CDA is het uithangbord van deze stroming, maar deze partij is toch echt een confessionele partij (zie aldaar) en heeft de bijbel als uitgangspunt.
Het SRP is voor een strikte scheiding van kerk en staat waarvoor binnen de politiek geen plaats is omdat deze partijen een boek boven de wet plaatsen.

CIVD
Zie 'commissie stiekem'.

Coalitie
De partijen die samen het kabinet vormen.
Bijvoorbeeld VVD en PvdA die van 2017 tot en met 2022 samen een Regering vormden.

Commissaris van de Koning (CvK)
De voorzitter van de Provinciale Staten is tevens commissaris van de Koning.
Het SRP vindt deze functie een totaal overbodige en kan dus komen te vervallen. In een situatie waarbij de Eerste Kamer wordt afgeschaft en de Tweede Kamer wordt uitgebreid naar 300 leden kan per provincie een vertegenwoordiger zitting nemen met bevoegdheden die gelijk zijn aan de huidige CvK.

Commissie (Kamercommissie)
Een groep Kamerleden, samengesteld uit meerdere leden van diverse fracties om onderzoek te doen naar een bepaald onderwerp, zoals Commissie gaswinning Groningen.

Commissie Stiekem (Commissie voor de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten)
Sophie Hermans (VVD), Jan Paternotte (D66), Geert Wilders (PVV), Pieter Heerma (CDA) en Attje Kuiken (PvdA) vormden (2023) samen de commissie CIVD die de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) en de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) controleren vanuit parlementair standpunt.
Wij achten het niet raadzaam deze, van samenstelling wisselende, commissie in stand te houden, beter zou zijn een vaste Minister die samen met ambtenaren en directe collega's in kaart brengt of de AIVD en MIVD zich aan de grenzen van de wet houdt. Zo'n commissie bestaat in feite al, de CTIVD.

Probleem is dat je dus niet weet wat deze diensten al dan niet verzwijgen uit 'lands belang'. De CIVD is niet onafhankelijk, want bestaat uit leden van de vijf grootste partijen. De CTIVD houdt formeel onafhankelijk toezicht.

Communisme
De politiek en economie worden centraal geleid en in basis is iedereen gelijk, in de praktijk werkt dit niet altijd waardoor er alsnog klassen ontstaan. De overheid is vaak eigenaar van geld en goederen. Deze centraal geleide economie laat geen ruimte voor 'vraag een aanbod' waardoor vaak schaarste voor het volk ontstaat en rijkdom voor de elite.

Compromis
Afspraken tussen de partijen die deelnemen aan de Regering en dus iets winnen en iets inleveren.

Consensus (overeenstemming)
Een unaniem oordeel over een onderwerp. Iedereen gaat akkoord.
Er wordt net zo lang onderhandeld totdat niemand meer bezwaren heeft. Dit lijkt dus op stemmen, maar is het juist niet want er kan bij een stemming een grote minderheid zijn die tegen het voorstel blijft. Bij consensus is er sprake van een compromis waarin iedereen zich kan vinden.

Confessionalisme
Politiek die gesteld is op, bijvoorbeeld, de bijbel, het geloof staat centraal voor partijen die deze stroning vertegenwoordigen. In Nederland kennen wij het CDA (voorheen ARP, CHU en KVP), de ChristenUnie (voortgekomen uit onvrede met het CDA) en de SGP als confessionele partijen. Confessie betekent schuldbeleidenis, zoals de biecht.
Het SRP is voor een strikte scheiding van kerk en staat waar binnen de politiek geen plaats is voor partijen die een boek boven de wet plaatsen.

Conglomeraat
Term uit het bedrjfsleven die ook binnen de politiek voorkomt. Het betreft, ogenschijnlijk, zelfstandige bedrijven of groepen die nauw met elkaar verbonden zijn met als doel een elitaire groep te vormen zodat de eigen belangen boven die van anderen worden gesteld.
Deze ondoorzichtigheid krijgt binnen de politiek vorm door samenwerkingen tussen partijen en lobbyisten van buiten de politiek zoals de tabaksindustire, boerenorganisaties en energiebedrijven.
Het SRP wil af van het bevoordelen door meer politieke openheid én invloed door de burger te creëren.

Conservatisme
'Vasthouden aan wat goed is, koester het verleden'. Dat is eigenlijk hét kenmerk van een conservatief wat feitelijk 'beschermer' betekent. Confessionele partijen zijn vaak conservatief, de term wordt echter nog maar zelden gebruikt.
Het conservatisme wordt nog wel eens opgehangen aan de PVV vanwege hun anti-Europa standpunten, maar tegelijkertijd noemt men de PVV een populistische partij. Dat lijkt ons moeilijk te combineren, immers, is een partij die zegt en doet wat het volk wil juist niet een vooruitstrevende partij?

Het SRP is tegen de 'sticker plakkerij'.

Constitutie
Grondwet

Controversieel
Tijdens de periode tussen twee kabinetten kunnen er onderwerpen aan de orde komen waarvan een meerderheid van de Tweede Kamer vindt dat die niet door het demissionaire kabinet mogen worden behandeld.
Het SRP vindt dat als een onderwerp gevoelig ligt in de samenleving een onderwerp niet op de agenda moet komen. Immers, de Regering, dus ook als die demissionair is, steunt op een meerderheid in de Tweede Kamer, dan is het lastig een onderwerp controversieel te verklaren.
Het SRP vindt dat een referendum of brede steekproef bepalend moet zijn.

CTIVD (Commissie van Toezicht op de Inlichtingen en Veiligheidsdiensten)
De CTIVD houdt toezicht op de AIVD en MIVD.
Het verschil met de CIVD (zie aldaar) is dat de CTIVD meerdere voelsprieten heeft die hen adviseren of het handelen van de AIVD en MIVD rechtmatig is. De CIVD is in feite een tandenloze tijger, het SRP pleit voor een vaste Minister met een CTIVD die de taken heeft van de huidige CTIVD en de (op te heffen) CIVD.
De CIVD is niet onafhankelijk, want deze bestaat uit leden van de vijf grootste partijen. De CTIVD houdt formeel onafhankelijk toezicht.
Debat (beraadslaging)
Een debat of beraadslaging is het uitwisselen van standpunten tussen voor- en tegenstanders.
In de politiek is het debat vaak 'dood' omdat er voor de vorm wel gesproken wordt over een voorstel, maar dat de uitkomst van het debat vaak al vaststaat omdat het kabinet leunt op een meerderheid in de Tweede Kamer.
Het SRP is tegenstander van dichtgetimmerde regeerakkoorden.

Deep state
'Een staat achter de staat', een onzichtbaar netwerk van ambtenaren en invloedrijke zakenlieden die achter de bestaande zichtbare politieke leiding van een land aan de touwtjes trekken.
Iedereen heeft een eigen agenda, juist daarom moet eenheid worden nagestreefd door de burger meer invloed te geven.

Demissionair kabinet
Kabinet zonder missie, de Regering heeft ontslag genomen en blijft aan totdat er na nieuwe verkiezingen een Regering is gevormd.
De regering zijn de ministers en de Koning, een kabinet bestaat uit ministers en staats-secretarissen. Feitelijk is het dus niet de regering die demissionair is, maar een kabinet.

Democratie
Letterlijk: macht aan het volk.
Indirecte democratie is dat het volk een volksvertegenwoordiging kiest die gedurende een aantal jaren alle beslissingen neemt. Binnen een directe democratie heeft het volk meer invloed, zoals referenda.
Hier mag van het SRP nog wel wat aan gesleuteld worden, maar daarover meer op andere pagina's van deze website.

Denkraam
Zie framing.

Departement
Ministerie.
De ambtenaren die vallen onder een bepaalde Minister, bijvoorbeeld het Ministerie van Economische Zaken.

Dertigledendebat (spoeddebat)
Een door een minderheid in de Tweede Kamer aangevraagd debat over een zeer dringende kwestie.
Wij achten dit een totaal overbodige actie omdat er geen enkele verplichting is dit debat ook te houden, als iets daadwerkelijk spoedeisend is zal de gehele Tweede Kamer besluiten tot een normaal debat.
Jaarlijks worden er drie á vier spoeddebatten aangevraagd.

Doelpopulatie
Nederlandse bevolking van 18 jaar en ouder.

Dualisme
Machtsevenwicht door de scheiding van verantwoordelijkheden tussen de leden van een fractie en de Ministers van dezelfde partij die deel uitmaken van de Regering.
Het tegenovergestelde is monisme, zie aldaar.
Achterkamertjespolitiek is vaak het gevolg van het spanningsveld tussen dualisme en monisme. Bij dualisme kan er een afwijkende mening zijn binnen de fractie van een partij tegenover de leden van de Regering van diezelfde partij.

Duurzaamheid
Doordacht en zorgzaam omgaan met de aarde. Grondstoffen raken op doordat we constant meer van hetzelfde willen. Een onleefbare planeet zal iedereen negatief raken.
Electoraat
Alle kiezers (kiesgerechtigden) tezamen.

Elite (politieke elite)
Een kleine groep die de dienst uitmaakt waardoor zij zichzelf, familie en vrienden kunnen bevoordelen.
Dit komt voor in de politiek, maar ook daarbuiten. Vaak vormt een elitaire groep een conglomeraat (zie aldaar) om stabiliteit en vaak ook welvaart voor de eigen groep te bereiken.

Europese Organen
KLIK HIER!

Exit-polls
Op de dag van de verkiezingen wordt bij de uitgang van een aantal speciaal geselecteerde stembureaus aan de kiezers gevraagd wat ze hebben gestemd.
Deze 'exit-polls' (uitgangspeilingen) leveren doorgaans een zeer goed beeld beeld op van de einduitslag. De resultaten van deze opiniepeiling worden op televisie direct na sluiting van de stembussen (21.00 uur) bekendgemaakt.
Als in de loop van de avond de echte uitslagen binnenkomen, worden de verwachtingen eventueel bijgesteld.

Extra-parlementair kabinet
Er is wel een meerderheid, maar geen regeerakkoord. Er kunnen vakministers van buitenaf worden aangesteld, zeg maar specialisten uit een bepaald vakgebied.
Een extra-parlementair kabinet heeft als voordeel dat het beleid niet voor vier jaar dichtgetimmerd is, nadeel is dat de kans dat er naar wisselende meerderheden in de Tweede Kamer moet worden gezocht groter is.
Het SRP is voorstander van een extra-parlementair kabinet met vakministers én een minister uit een politieke partij. Het SRP is geen voorstander van het handhaven van de functie van staatssecretaris.

Formateur
Persoon die een nieuw kabinet gaat samenstellen nadat partijen overeenstemming hebben bereikt over een nieuw te vormen kabinet.

Fractie
Tweede Kamerleden van dezelfde politieke partij.
Bijvoorbeeld de fractie van de SP.

Fractiediscipline
De leden van een fractie in de Eerste of Tweede Kamer zijn gehouden te stemmen wat de fractievoorzitter voorschrijft.
Dit druist soms in tegen de eigen mening van een fractielid. Het SRP is voorstander van een transparantere politiek waarin geen plek is voor een centraal opgelegde mening.
Kijk ook bij 'dualisme' en 'monisme'.

Fractievoorzitter
De leider van een fractie in de Eerste of Tweede Kamer. Een fractie bestaat uit de door de kiezer bepaalde groep mensen van een bepaalde politieke partij. De fractievoorzitter heeft een nauwere band met de Regering en onderhandelt namens zijn partij.

Framing (denkraam)
Een manier van communiceren waarbij het doel is om het publiek een indruk (gevoel) te geven over slechts een deel van waar het eigenlijk om gaat.
Het SRP vindt dat dit niet kan omdat het de spreker dan gaat om de lezer (toehoorder) te misleiden of een deel van de informatie te onderbelichten zodat er een positiever, maar irrealistisch, beeld ontstaat.
Gedachtegoed
Een pakket van gedachten dat bij een bepaalde politieke of maatschappelijke stroming hoort, zoals 'liberaal', 'socialistisch', 'conservatief' of 'confessioneel' gedachtegoed.

Gedoogakkoord (gedoogsteun)
Een minderheidsregering wordt gesteund door een of meerdere partijen die niet in de Regering zitten. Vaak is een dergelijke constructie bij voorbaat al gedoemd te mislukken.
CDA en VVD hadden in september 2010 een gedoogakkoord met de PVV, de liefde duurde anderhalf jaar.
Het SRP is tegenstander van minderheidsregeringen.

Geloofsbrieven
Documenten om aan te tonen dat kandidaat-kamerleden aan alle eisen voldoen. Ook eventuele nevenfuncties moeten worden opgegeven.

Griffie en griffier
Een ambtelijke afdeling die alle administratieve werkzaamheden voor de vergaderingen in de Eerste en Tweede Kamer verricht. De griffier is de hoogste ambtenaar en tevens eerste adviseur van de Eerste en Tweede Kamer en het Presidium (voorzitter en ondervoorzitters van beide Kamers.)

Grondwet (sinds 1814, gewijzigd in 1848, 1983)
De belangrijkste Nederlandse wet. In de Grondwet zijn naast de rechten en plichten van burgers de bevoegdheden van de Koning, Regering en parlement geregeld.
Hamerstuk
Een voorstel dat zonder debat of stemming door de kamer wordt aangenomen na een klap van de voorzitter op het blok met de voorzittershamer.
In alle gevallen is er al duidelijkheid over een stemming als die wél zou worden gehouden.
Het SRP vindt dat dit vaker moet gebeuren door onderling overleg vooraf. Zo worden ook zinloze moties en amendementen voorkomen.

Handelingen
Kamerverslagen (schriftelijk) van alles wat er in de Eerste Kamer en Tweede Kamer is besproken.

Hertelling
Als het verschil tussen een eerste en tweede telling meer dat 2% is kan de Tweede Kamer een hertelling eisen.
In 2023 was dit het geval in Tilburg waar 6.000 stemmen opnieuw geteld moesten worden, het grootste deel van de 'onverklaarbare stemverschillen' was na de hertelling opgelost, dit had geen invloed op de uitslag. Wel moest er een nieuw proces-verbaal worden opgesteld.

Hokjesgeest
Het plaatsen van gedachten in een hokje, bijvoorbeeld iemand bestempelen als racist terwijl dat niet terecht is. Maar ook als een partij een beperkt gedachtengoed heeft plaatst men in feite zichzelf in een specifieke hoek. Men denkt vanuit een hokjesgeest wordt er dan wel eens gezegd.

Hoofdelijke stemming
Stemming in een van de Kamers waarbij niet de fracties, maar iedereen persoonlijk zich over een voorstel moet uitspreken zodat er bekend is wie voor en wie tegen een voorstel is.
Het SRP vindt dat iedere stemming hoofdelijk dient te zijn.

Hoorzitting
Commissie-vergadering over een 'heet hangijzer', tal van personen (politiek en niet-politiek) kunnen gehoord worden.
Ideologie
Wat zijn de uitgangspunten van een partij, de ideologie dus, welke gedachten gaan er rond in een maatschappij, religie of politieke beweging? Soms wordt een religie zoals de Islam geen religie genoemd maar een ideologie, maar in feite geldt dat voor alle religies.
Een partij kan ook een ideologie aanhangen die totaal niets met religie te maken heeft. Dat maakt het niet eenvoudig een definitie te geven van deze term.
Het woord 'idee' ligt ten grondslag aan 'ideologie', maar omdat iedereen anders denkt over de inrichting van de maatschappij met de daarbij horende normen en waarden is het lastig om deze term te hanteren, immers, is dan niet alles een ideologie? Maar dan wel een andere. Bovendien kleeft er iets negatiefs aan het woord.

Imperialisme
Dit is een 'lichtere' vorm van kolonialisme waarbij de macht meer van economische en politieke aard is en dus niet bestuurlijk of streng controlerend.

Informateur
Een na de verkiezingen door de grootste partij aangewezen persoon die onderzoekt welke politieke partijen met elkaar in een kabinet zitting gaan nemen.
Hierna wordt samen met de informateur gekeken hoe het regeerakkoord eruit komt te zien.

Initiatiefrecht
Iedere volksvertegenwoordiger heeft het recht om een wetsvoorstel in te dienen die het voorstel dan ook zelf moet samenstellen en verdedigen. Dit is veel werk en doorgaans zal een partij of Minister het voorstel niet steunen, het komt dan ook nauwelijks voor dat een lid van de Tweede Kamer gebruik maakt van dit recht.

Intensiveren
Veranderingen doorvoeren teneinde een beter resultaat te bereiken.
Dit heeft sterk te maken met bezuinigingen, met andere woorden, er vindt een intensivering plaats zodat de scheve verhouding tussen inkomsten en uitgaven verbetert.

Interim kabinet
Als een gevallen kabinet, om welke reden dan ook, niet door wil of kan regeren wordt er een tijdelijke Regering gevormd totdat er op basis van nieuwe verkiezingen een Regering kan worden gevormd. Vaak leunt een dergelijke tijdelijke Regering op een minderheid in de Tweede Kamer.

Interpellatie
Debat waarin een Minister ter verantwoording wordt geroepen.

Interruptie
Kamerleden die elkaar of een Minister (die aan het woord is) onderbreken.
Jeukwoorden en Jargon
Schimmig (wollig, versluierend, stoffig, onduidelijk) taalgebruik door politici.
Er worden wel eens 'dure' woorden gebruikt zodat we als burger niet weten wat er bedoeld wordt, vaak doet men dit ook om de aandacht van de lezer te doen verslappen zodat ze afhaken en geen vervelende vragen stellen.
Het SRP vindt dat er altijd in begrijpelijke bewoordingen moet worden gesproken zodat iedereen ook echt snapt waar iets over gaat. Kortom: 'noem het beestje bij de naam'.
Kabinet
Alle Ministers en Staatssecretarissen.
Dit is iets anders dan de Regering omdat de Koning daar ook deel van uitmaakt en de staatssecretarissen juist weer niet. Er wordt in de Tweede Kamer ook wel gesproken over 'Vak K'.
Het SRP wil af van zowel de Staatssecretarissen als dat de Koning deel uitmaakt van de Regering.

Kabinetsformatie
Na de Tweede Kamer verkiezingen wordt er een nieuw kabinet gevormd.

Kabinetssvormen
Parlementair kabinet (= meerderheidskabinet), extra-parlementair kabinet, buiten-parlementair kabinet, minderheidskabinet (= gedoogkabinet), programkabinet, zakenkabinet.

Kamercommissie
Groep Kamerleden uit verschillende fracties die zich met een bepaald onderwerp bezighouden.

Kamerstukken
Documenten die tussen regering en parlement worden uitgewisseld.

Kamervoorzitter
Doorgaans iemand van de grootste partij, hij of zij zorgt voor een ordentelijk verloop van debatten. De voorzitter is een van de 150 leden van de Tweede Kamer, dus het is niet zo dat er een extra lid de kamer instroomt. Bij een staking der stemmen is de stem van de voorzitter doorslaggevend.
De voorzitter bepaalt ook wie er aan het woord is en is bevoegd een spreker het woord te ontnemen. De leden van de Tweede Kamer spreken via de voorzitter, ze noemen nooit de naam van degene tegen wie ze spreken maar zeggen 'geachte voorzitter' of 'mijnheer de voorzitter'.
Het SRP vindt deze manier van communiceren achterhaald, er wordt ook nu vaak grove taal gebruikt. De voorzitter moet niet het recht hebben om iemand het woord te ontnemen, daar zou direct over gestemd moeten worden.

Kapitalisme
Economie is leidend en geld en goederen zijn doorgaans geen eigendom van de overheid, er is een markt die gebaseerd is op vraag en aanbod, de zogenaamde vrije marktwerking.

Kennismaatschappij (kennissamenleving)
Het maken, verspreiden en toepassen van kennis is hierbij de belangrijkste productiefactor.

Kiesdeler
Het aantal stemmen dat nodig is voor één zetel in de Tweede Kamer. Het totaal aantal door de kiezers uitgebrachte stemmen wordt gedeeld door 150, het aantal zetels in de Tweede Kamer.
In 2023 was dat 70.000.

Kiesdrempel
Het minimum aantal stemmen dat een lid van een partij moet behalen om in de Tweede Kamer te worden gekozen. In Nederland is de kiesdrempel gelijk aan de kiesdeler, in veel andere landen is dat hoger, daar moet je bijvoorbeeld een bepaald percentage of aantal zetels behalen.
Het SRP vindt dat er een minimum van 4% van de stemmen moet worden gehaald. De kiesdeler (dus ook de kiesdrempel) in 2023 was 70.000.

Kiesgerechtigden
Mensen die mogen kiezen en gekozen mogen worden. Als iemand tot minstens één jaar gevangenisstraf is veroordeeld KAN een rechter een extra straf opleggen in de vorm van het onthouden van het kiesrecht van die persoon.
Stemrecht is iets anders, dat is puur en alleen iemand die het recht heeft om te stemmen.

Het SRP vindt dat iedereen altijd het recht moet hebben om te stemmen, als iemand in de gevangenis zit moet hij of zij zich niet verkiesbaar kunnen stellen.

Kieskring
Voor Tweede Kamerverkiezingen is Nederland opgedeeld in twintig kieskringen waarbij de eilanden Bonaire, Saba en Sint-Eustatius samen één kieskring vormen. In Nederland vormen negentien grote steden de rest van de kieskringen. Middelburg vertegenwoordigd de gehele provincie Zeeland en Rotterdam alleen de gemeente Rotterdam.

Kiesraad
Het centrale stembureau bij de verkiezingen voor de Tweede Kamer waarbij alle partijen zich dienen aan te melden.

Kiesleeftijd
In een aantal stappen is de leeftijd waarop men mag stemmen tussen 1963 en 1983 verlaagd naar 18 jaar.

Kiesrecht
Er is een actief en passief kiesrecht. Het recht om te mogen stemmen noemen we 'actief' kiesrecht en het recht om deel te nemen aan verkiezingen om zelf gekozen te kunnen worden noemen we het 'passief' kiesrecht.
Alle Nederlanders van achttien jaar of ouder hebben actief kiesrecht. Gevangenen die een straf van minstens een jaar uitzitten hebben geen recht om te gaan stemmen en kunnen ook niet gekozen worden. Alleen iemand met actief kiesrecht kan in aanmerking komen voor passief kiesrecht.
Het SRP vindt dat iedereen altijd het recht moet hebben om te stemmen, alleen het passief kiesrecht moet wat ons betreft niet mogelijk zijn voor iemand die in de gevangenis zit.
Het stemrecht is iets anders dan het kiesrecht.

Kieswet
Hierin zijn de formele en praktische zaken geregeld rondom verkiezingen.

Kieswijzer (stemwijzer)
Online hulpmiddel om erachter te komen welke partij het beste bij jouw denkwijze over de maatschappij en een nieuw te vormen Regering past.
In het verleden is het voorgekomen dat partijen een verkiezingsprogramma schreven waarbij ze rekening hielden met mogelijke vragen en stellingen in de kies-, stemwijzers.
Het beste is natuurlijk om zelf de diverse verkiezingsprogramma's te lezen.

Kiezerspas
Als je in een andere gemeente dan je eigen woonpaats wilt stemmen moet je een kiezerspas aanvragen.

Kolonialisme
Een land dat een ander land binnenvalt en overheerst, de bevolking wordt vaak onderdrukt.

Koninkrijk
Nederland, Curaçao, Sint Maarten en Aruba.

Krimp
Economische teruggang.
De economie van een land loopt terug, de inkomsten worden, ten opzichte van de uitgaven, lager.
Liberalisme
Politieke stroming waarbij het individu centraal staat, de grens van een liberaal is de grens van een ander. Een scheiding van kerk en staat is één van de belangrijkste ideologische punten van het liberalisme. Daarnaast wil men minder overheidsbemoeienis en een vrije marktwerking. De VVD is een rechts georiënteerde liberale partij, D'66 noemt zich een links georiënteerde liberale partij.
Het SRP vindt dat deze begrippen ten onrechte door deze twee partijen geclaimd worden, immers, zij regeerden jarenlang met twee confessionele partijen (CDA en CU) en de overheid groeide in plaats van dat de overheid kleiner werd met als gevolg nóg meer overheidsbemoeienis.

Lijstduwer
Iemand die op een onverkiesbare plek op de lijst van een politieke partij staat om stemmen te trekken. Doorgaans gaat zo iemand ook niet in de kamer zitten als hij met voorkeursstemen in aanmerking zou komen voor een zetel.
Zwemmer Maarten van der Weijden, geschiedkundige Maarten van Rossum en schrijver Maarten 't Hart waren bekende lijstduwers. Zou het dan wellicht in de naam zitten?
D'66 zette in 2023 Alexander Pechtold, Sigrid Kaag en Jan Terlouw onderaan de lijst als 'stemmentrekkers', iets wat niet tot enig resultaat leidde overigens want zij kregen bij elkaar slechts enkele duizenden stemmen.

Lijstnummer
Aan de hand van de uitslag van de vorige verkiezingen worden er nummers uitgereikt aan de deelnemende partijen, de grootste krijgt nummer 1, enzovoort. Voorwaarde is wel dat een partij in alle 20 kieskringen meedoet.
Daarna komen nieuwe partijen in een loting terecht, mits ook zij meedoen in alle kieskringen, hierna worden er pas nummers toegekend aan partijen die niet in alle kieskringen meedoen.
De nummers zijn van belang want hoe lager het cijfer, des te hoger je op het stembiljet staat. Ook worden de nummers door de politieke partijen gebruikt in marketing.

Lijsttrekker
De nummer een op de kandidatenlijst van een politieke partij.

Linkse partijen

• ChristenUnie (CU)
• D'66
• DENK
• GroenLinks (GL)*
• Partij van de Arbeid (PvdA)*
• Partij voor de Dieren (PvdD)
• Socialistische Partij (SP)
• Volt Nederland (Volt)

Bij de verkiezingen van 2023 deden de PvdA en GL mee met één lijst onder leiding van Frans Timmermans.

Linkse hobby
Met name de VVD gebruikt deze term graag om gewenste bezuinigingen door te voeren, bijvoorbeeld op de cultuursector.
Het SRP vindt cultuur bij Nederland horen en het is zeker niet zo dat elke sector maar zijn eigen broek moet ophouden. Wel moet er een realistische prognose worden aangeleverd van hoeveel mensen een voorstelling, film, museum, lezer of anderzijds binnen de culturele sector actief zullen gaan waarderen.
De BTW op cultuur moet worden afgeschaft.

Lobbyen
Bedrijven, maar ook vakbonden, willen hun belangen beschermen, vaak gaat dit door het inzetten van lobbyisten die in Den Haag invloed proberen uit te oefenen op politici en ambtenaren.
Het SRP vindt dat lobbyen moet worden verboden, zowel de lobbyist als de beleidsmaker moeten aansprakelijk worden gesteld bij constatering van beïnvloeding van beleid.
Recent voorbeeld was de waarschuwing aan deelnemers van loterijen, met succes hebben die gelobbyd om een afgezwakte melding te mogen plaatsen.
Maatschappelijke ordening
De manier waarop maatschappelijke uitdagingen worden opgepakt moet breed gedragen worden. Dat gebeurt thans niet, de overheid beslist en als het fout gaat ontloopt men de verantwoordelijkheid.
Maatschappelijke vraagstukken (dus datgene wat ons allemaal aangaat) moeten worden opgepakt door alle direct betrokkenen te horen alvorens beleid te bedenken en uit te voeren.

Machtiging
Als een kiezer niet zelf kan gaan stemmen bestaat de mogelijkheid een andere kiezer te machtigen, dit stemmen bij volmacht kan alleen als degene die gemachtigd is tegelijkertijd zijn eigen stem uitbrengt.
Een gemachtigde mag maximaal twee volmachten uitbrengen.

Machtswoord
Als de Eerste Kamer een ander standpunt dreigt in te nemen dan de Tweede Kamer kan een Minister een 'onaanvaardbaar' uitspreken, oftewel, hij dreigt met een kabinetscrisis. Zelden wordt dit machtsmiddel ingezet.
Het SRP is voorstander van het afschaffen van de Eerste Kamer omdat niet zelden de machtspositie wordt misbruikt.

Meerderheidskabinet (Parlementair kabinet)
Als een kabinet de steun heeft van de meerderheid van de Tweede Kamer spreken we van een meerderheidskabinet, die meerderheid wordt gehaald als 76 van de 150 volksvertegenwoordigers deel uitmaken van een van de aan de Regering deelnemende partijen.
De tegenhanger is een minderheidskabinet.

Memorie van antwoord
Schriftelijke uitleg door de Regering na vragen over een wetsvoorstel.

Memorie van toelichting
Schriftelijke uitleg door de Regering bij een wetsvoorstel.

Met de kennis van nu
Hiermee verschuilen politici zich achter iets ongrijpbaars, maar doel is om de verantwoordelijkheid te ontlopen voor falend beleid.

Miljoenennota
De toelichting bij de rijksbegroting zoals die elk jaar op Prinsjesdag door de Minister van Financiën wordt gepresenteerd.

Minderheidskabinet
Als een kabinet niet de steun heeft van de meerderheid van de Tweede Kamer spreken we van een minderheidskabinet, dus minder dan 76 van de 150 volksvertegenwoordigers steunt dan de Regering.
De tegenhanger is een meerderheids kabinet. Een minderheidskabinet wordt altijd gedoogd, regeren is anders bij voorbaat al gedoemd te mislukken.

Minister van Eredienst
Anno 2023 was dat Dilan Yesilgöz. Haar taak is om contacten met kerken te onderhouden.
Wij vinden dat dit de scheiding van kerk en staat in de weg staat en dus moet komen te vervallen. Alleen al het feit dat slechts weinigen de functie kennen zegt veel over het schimmige idee erachter.

Minister van Geluk
Een nieuw departement waar al het beleid langs de meetlat van de burger wordt gelegd. Is een beslissing in het belang van een meederheid van de bevolking.

Minister van Staat
Meestal een oud-politicus die door de Koning of het kabinet kan worden geraadpleegd. De functie is vooral symbolisch, een eretitel.
De Ministerraad draagt een Minister van Staat voor waarna de Koning hem of haar benoemt. Herman Tjeenk Willink, voormalig voorzitter van de Eerste Kamer is zo iemand, hij wordt gezien als een autoriteit.
Het SRP vindt dat deze functie moet worden afgeschaft, er zijn al adviesorganen en ambtenaren genoeg.

Minister-president
De Minister die leiding geeft aan de andere Ministers. Ook wel de premier genaamd.

Ministerie van Algemene Zaken
Algemene zaken rondom de regering en het te voeren beleid en waar u zich dient te houden als u zaken doet met de overheid worden behandeld op het Ministerie van Algemene Zaken waar de premier (Minister-President) de baas is.
Ook de voorlichting rond het Koninklijk Huis en alle overheidscommunicatie worden door AZ geregeld.

Ministerraad
Alle Ministers.

Ministeriële verantwoordelijkheid
Ministers en Staatssecretarissen zijn verantwoordelijk voor de daden van hun voorgangers en de Koning. Dus als de Koning een uitglijder maakt kan hijzelf niet ter verantwoording worden geroepen, het hoofd van de Minister gaat dan op het hakblok, doorgaans dat van de Minister-President.
Als een Minister de fout in gaat, maar dat blijkt pas later als de man of vrouw al weg is, dan is de nieuwe man of vrouw op die post verantwoordelijk en kan gedwongen zijn/worden af te treden. Bewindslieden leggen altijd verantwoording af aan de Staten-Generaal (de Eerste en Tweede Kamer), nooit aan de Koning die dus voor zijn eigen handelen onschendbaar is.
Het SRP is voorstander van een ceremoniële rol van het Staatshoofd (de Koning dus) zodat deze niet geremd wordt, maar zich ook niet meer hoeft in te lezen in delicate kwesties.

Missionair kabinet (regering)
Ondanks dat verschillende media en politici de term gebruiken bestaat deze niet. Een kabinet is demissionair of er is een kabinet. Deze heeft dus altijd een missie.
De regering zijn de ministers en de Koning, een kabinet bestaat uit ministers en staats-secretarissen. Feitelijk is het dus niet de regering die demissionair kan zijn, maar een kabinet.

MIVD
Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst, alles wat met militaire geheimen en operaties van het leger, luchtmacht, marine én marechaussee te maken heeft vallen onder de MIVD.
Ook worden militaire geheimen opgespoord van andere landen, zowel van bevriende naties als vijandelijke.

Monarchie
Een Monarch is iemand die alleen heerst over een land. Nederland is een monarchie omdat de Koning ons staatshoofd is, maar veel macht heeft hij niet, die ligt in de handen van het kabinet en de Staten-Generaal (Eerste en Tweede Kamer).
SRP wil het Koningshuis behouden, maar in afgeslankte vorm waarbij de Koning een ceremoniële rol toebedeeld krijgt.

Monisme
Het ontbreken van een gezond machtsevenwicht doordat er geen afdoende scheiding van verantwoordelijkheden is tussen een partij en de Regering.
Het tegenovergestelde is dualisme, zie aldaar.
Achterkamertjespolitiek is vaak het gevolg van het spanningsveld tussen dualisme en monisme. Bij monisme kan er slechts sprake zijn van één standpunt.

Motie
Verzoek vanuit de Tweede Kamer om een bepaald onderwerp op de agenda te zetten.
Zie 'algemene beraadslagingen'.

Motie van afkeuring
Een mildere vorm van kritiek dan een motie van wantrouwen, maar erger dan een motie van treurnis. Met een motie van afkeuring spreekt de Tweede Kamer zich negatief uit over een deel van het door een Minister, Staatssecretaris of gehele kabinet gevoerde beleid. Er is niet altijd een noodzaak af te treden, bij een tweede motie van afkeuring wel.

Motie van treurnis
De mildste vorm om teleurstelling uit te spreken over een bewindsman.

Motie van wantrouwen
Hiermee zegt de Tweede Kamer het vertrouwen in een Minister, Staatssecretaris of het gehele kabinet op, als de motie wordt aangenomen moet de bewindspersoon aftreden.
Een motie van wantrouwen is de zwaarste vorm van kritiek en leidt dan ook bijna altijd tot het aftreden van de bewindsman of regering.
Najaarsnota
De najaarsnota geeft de stand van zaken weer van de uitgaven en inkomsten voor het lopende begrotingsjaar.

Nationaal kabinet
Als alle partijen in de Tweede Kamer in de Regering vertegenwoordigd zijn spreken we van een Nationaal kabinet. In Nederland is een dergelijke Regering ondenkbaar omdat er in de Eerste Kamer andere partijen kunnen zijn dan in de Tweede Kamer en de vele partijen het nooit over alles eens zijn.
In tijden van oorlog kan het voorkomen dat er wél een nationale Regering wordt gevormd om eenheid uit te stralen.

Nationale Ombudsman
Voor klachten over een overheid kan een burger hier terecht. Zijn advies is niet dwingend, maar wel belangrijk.

Neo-liberalisme
De liberalen zijn opgeschoven naar neo-liberalen, dat label plakt men op liberalen die juist wel overheidsbemoeienis willen, maar dan vooral ten gunste van bedrijven die taken overnemen, zoals de zorg en energie, maar waarbij de overheid wel een regulerende rol probeert te behouden.
Wij van het SRP zien het neo-liberalisme als een verlengstuk van de elite omdat de martkwerking de burgers zelden voordelen oplevert en de overheid, ondanks dat zij taken afstaan, blijft groeien.
In feite is het neo-liberalisme bedoeld om de invloed van commerciële bedrijven te vergroten en de rol van staatsbedrijven te verkleinen. Dit is in onze ogen geen echte privatisering omdat de overheid zich blijft bemoeien met deze bedrijven. Omdat die er goed door boeren ten koste van de portemonnee van de burger is het SRP tegen het neo-liberalisme.

Nep-parlement
Een betiteling van Geert Wilders voor de politieke staat waarin Nederland zich volgens de PVV bevindt.
Veel zou worden bekokstoofd achter de schermen, in achterkamertjes en in het torentje van de Minister-President. Ook Thierry Baudet heeft zich in dergelijke bewoordingen uitgelaten. Volgens het FvD zou zelfs Donald Trump een marionet zijn. In dit verband wordt vaak de 'Deep state' genoemd, zie aldaar.
Het SRP is voor meer inspraak van de burgerij op politiek beleid.

Nevenfunctie
Bijbaan. Leden van de Eerste Kamer zijn part-timers en hebben dus bijna altijd nog een andere baan. Leden van de Tweede Kamer verdienen bijna 10.000 Euro per maand en worden geacht al hun tijd te spenderen aan het ambt van volksvertegenwoordiger.
Wij van het SRP vinden het zeer onwenselijk dat part-timers politieke invloed hebben, vaak zijn het lobbyisten die een baantje als senator (lid Eerste Kamer) ambiëren om voor ook die andere broodheer te dienen.
De Eerste Kamer zou wat ons betreft opgeheven kunnen worden en de Tweede Kamer uitgebreid van 150 tot 300 leden.

Nivelleren
Ander woord voor 'afvlakken' of 'gelijkmaken'. Doel is om verschillen kleiner te maken. Er wordt in de politiek wel eens gesproken over een verkleining van de kloof tussen arm en rijk.

Nota
Toelichting bij een standpunt, vaak: 'nota naar aanleiding van een verslag'.

Notabelen
Notabelen zijn mensen die aanzien hebben in de maatschappij, zoals notarissen, advocaten, pastoors, bankiers en politici.
De term wordt niet veel meer gebruikt, in de plaats hiervan is 'elite' gekomen.

Novelle
Als een wetsvoorstel door de Tweede Kamer is aangenomen, maar bij de Eerste Kamer op bezwaren stuit kan er besloten worden een aangepast wetsvoorstel te maken, zo'n tweede voorstel wordt een 'novelle' genoemd.
Omvolking
Vermeend beleid om de oorspronkelijke bevolking van een westers land of continent te vermengen met en op den duur zelfs te vervangen door immigranten met een niet-westerse achtergrond.
Vooral in extreem-rechtse kringen vindt deze opvatting aftrek, wij van het SRP vinden dat het geloof hierin een uiting van frustratie is over gevoerd beleid waarmee men het niet eens is. Beloftes voor de verkiezingen maken té vaak plaats voor niet verwachte harde maatregelen na de verkiezingen.
Burgers moeten meer invloed krijgen op het beleid, juist ook tijdens een regeerperiode.

One-issue
Een partij of beweging die voor één onderwerp kiest om politieke actie voor te voeren. Voorbeeld is als een partij zich alleen richt op 'anti immigratie' of 'dieren'.

Ongeldig stemmen
Je meldt je wel bij een stemlokaal en legitimeert je, maar stopt het stembiljet in de stembus nadat je meerdere hokjes rood hebt gemaakt of iets op het stembiljet hebt geschreven.
Deze stem telt niet mee en komt ook niet bij een partij terecht. Je kunt éénmaal om een nieuw stembiljet vragen als je bijvoorbeeld het verkeerde vakje rood hebt gemaakt.

Openbare dienst
Overheidsinstellingen en bedrijven die namens de overheid zorgdragen voor voorzieningen ten behoeve van Nederlandse burgers en bedrijven.

Opiniepeilingen
Vaak worden er peilingen gedaan onder een representatieve groep mensen wat zij zouden stemmen als er op dat moment verkiezingen zouden zijn. In de aanloop naar daadwerkelijke verkiezingen vinden dergelijke peilingen vaker plaats.
Op de dag van de verkiezingen zelf mogen er geen peilingen worden gepubliceerd. Het wachten is dan op de exit-polls zodra de stemlokalen zijn gesloten.

Opkomst (opkomstpercentage)
Het aantal personen dat bij verkiezingen de moeite neemt naar het stemlokaal te komen of dat een machtiging heeft afgegeven om een ander voor zich te laten stemmen.
Er geldt géén opkomstplicht in Nederland.

Oppositie
De partijen in de Tweede Kamer die NIET in de Regering zitten.

Oproepkaart (stempas)
Iedere kiesgerechtigde burger krijgt een oproepkaart met de datum, tijd en plaats van de verkiezingen. Deze oproepkaart moet samen met een geldige legitimatie op het stembureau worden getoond anders mag je niet stemmen.
De pas moet uiterlijk veertien dagen voor de verkiezingen op het huisadres worden bezorgd. Met deze pas mag je overal binnen je gemeente stemmen. Als je ergens anders wilt stemmen dan in je eigen gemeente moet je een kiezerspas aanvragen.

Overheid
De overheid bestaat uit 'Het Rijk', zeg maar, de centrale overheid. Daarnaast kennen we de provincies en gemeenten. De Rijksoverheid bestaat uit de Regering (Koning en Ministers, dus NIET de Staatssecretarissen), de Eerste en Tweede Kamer.
Daarnaast heeft de burger te maken met de Waterschappen en instanties die zich bezighouden met regulering en regelgeving zoals de Nationale Ombudsman, de Algemene Rekenkamer, Burgemeesters, politie en de Raad van State.
De (Rijks)overheid maakt beleid, wetten en ziet toe op naleving.
Het SRP vindt dat er teveel bestuurslagen, ambtenaren en adviesorganen zijn, het land wordt té stroperig door een woud aan regels en wetten.
Drie op de vier bedrijven klaagde er in 2023 over dat wet- en regelgeving hen belemmert bij het ondernemen.
Parlement
De Eerste en Tweede Kamer controleren als volksvertegenwoordigers de Regering. Doorgaans is de Regering met een meerderheid vertegenwoordigd in de Tweede Kamer die rechtstreeks door het volk wordt gekozen.
De Eerste Kamer wordt 'getrapt' gekozen, zeg maar, indirect, via de Provinciale Verkiezingen.
Het SRP is voor het afschaffen van de Eerste Kamer en het uitbreiden van de Tweede Kamer naar 300 leden. Het woord parlement is overigens afgeleid van twee Franse woorden; parler (praten, spreken) en mentir (liegen).

Parlementaire enquête
Zwaar en diepgaand instrument van de Volksvertegenwoordiging waarbij onder ede wordt verhoord.

Parlementair onderzoek
Minder zwaar dan een enquête en er wordt niet onder ede verhoord.

Partijpolitiek
Kamerleden die niet het algemeen belang, maar het belang van hun partij waarvan zij lid zijn voorrang geven.

Partijprogramma (verkiezingsprogramma)
Hierin schrijft een partij over de eigen doelstellingen, wat men graag anders zou willen zien in Nederland.
Het partijprogramma is iets anders dan een regeerakkoord, daarin staan punten van de partijen die samen een Regering vormen. De grootste partij zal het meeste 'binnenhalen', de andere deelnemers moeten uiteraard wel akkoord gaan met de inbreng.
In 2023 is er onderzoek gedaan naar de 'taal' in de verkiezingsprogramma's van politieke partijen. Het Nieuw Sociaal Contract (NSC) van Pieter Omtzigt had het moeilijkst leesbare programma, gevolgd door GL/PvdA (GroenLinks Partij van de Arbeid combinatielijst) en de ChristenUnie (CU) als derde.
De VVD (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie) en PVV (Partij voor de Vrijheid) scoorden het beste als het aankomt op leesbaarheid van het partijprogramma.
Een partijprogramma dat voor bepaalde verkiezingen wordt geschreven wordt een verkiezingsprogramma genoemd, maar in feite is dit dus hetzelfde.
Het SRP pleit voor de verplichting een eenvoudige samenvatting van verkiezingsprogramma's ter beschikking te stellen. Korte, toegankelijke teksten worden beter begrepen én gewaardeerd.

Personalistisch mensbeeld
Personalisme is een denkwijze die uitgaat van de burger en niet van de overheid, momenteel is daar geen sprake van, de Regering bepaalt wat goed voor ons is zonder enige vorm van toetsing (staatssturing).
Hier is een middenweg noodzakelijk omdat 'volstrekt personalisme' materialisme afwijst, dat vinden wij van het SRP haaks staan op bestaanszekerheid. Beleid dat getoetst kan worden, soms door een referendum, draagt bij tot een balans tussen personalisme en staatssturing.

Petitie
Een verzoek van burgers aan de Tweede Kamer.

Plenair overleg (plenair debat of plenaire vergadering)
Vergadering waarbij iedere betrokkene aanwezig dient te zijn. Bijvoorbeeld bij een plenair overleg in de Tweede Kamer worden alle leden geacht aanwezig te zijn.
Plenair betekent volledig, voltallig.

Plenaire zaal
De zaal waar alle Kamerleden van de Tweede Kamer bijeen komen.

Pluche
De plek in de politiek waar iemand té zeer aan hecht.
Bestuurders willen soms maar al te graag vasthouden aan hun macht waarbij eigen belang boven het algemeen belang staat. Het SRP wil een maximale termijn in de Kamer (waarbij de Eerste Kamer dus is afgeschaft) van acht jaar of twee termijnen. Dus als er tweemaal verkiezingen plaatsvinden kan een Volksvertegenwoordiger niet voor een derde termijn gaan.

Poldercultuur
Polderen betekent niets meer of minder dan 'overleggen'. De term wordt gebruikt om aan te geven dat er in Nederland flink wordt onderhandeld alvorens het tot een overeenkomst komt.
Er wordt teveel 'gebabbeld' in Nederland. Het SRP vindt dat de overheid zich niet met het overleg tussen werkgevers en werknemers moet bemoeien.

Politiek
Staatskunde, de leer van het besturen van een staat. De term wordt ook gebruikt om aan te geven dat iets gebruikelijk is in een bepaalde branche of bedrijf, 'dit is politiek in de reisbranche', maar dus ook 'bedrijfspolitiek'.

Politiek correct
Vaak een ontwijkend antwoord op een duidelijke vraag die een helder antwoord vereist, maar wat niet altijd kan worden gegeven.
Ook wordt deze term gebruikt om niet een hele groep weg te zetten na een incident met een lid van die groep. Een net antwoord geven dat haaks staat op de oorspronkelijke ideeën wordt ook als politiek correct beschouwd.

Politiek geheugen
De periode waarover de gemiddelde kiezer zich nog kan herinneren wat er politiekmatig gebeurde. Met andere woorden, wat kan de gemiddelde kiezer zich nog herinneren uit de politiek?
Vijftien jaar geleden werd daar grondig onderzoek naar gedaan, de periode bleek veel korter te zijn dan verwacht, namelijk slechts zes weken. Dus politiek beleid van twee maanden geleden kunnen de meesten zich niet meer herinneren. Dit gegeven verklaart waarom politici ermee wegkomen dat zij het één roepen en het ander doen.
Politici weten dat zij niet of nauwelijks verantwoordelijk worden gehouden voor wanbeleid. De laatste jaren waren er echter kwesties zoals de gaswinning in Groningen, de oorlog in Oekraïne, de toeslagenaffaire, de immigratiecrisis en de verschralingen in de zorg, woningbouw, het onderwijs en de veiligheid van ons land die de meeste mensen zich wél herinnerden en dáárop zijn VVD, CDA en D'66 ook afgerekend bij de verkiezingen in 2023.

Populisme
Door tegenstanders van partijen als FvD, JA21 en de PVV worden zij dikwijls bestempeld als populistisch, zeg maar 'het volk naar de mond praten'. Deze partijen zetten zich af tegen de elite, op zich is dit geen negatief standpunt, maar tegenstanders gebruiken de term wel altijd dusdanig.
Wij van het SRP vinden alle partijen populistisch omdat ze vóór de verkiezingen mooie praatjes verkopen, maar nå de verkiezingen hun idealen overboord gooien. Er wordt dan gezegd dat de poldercultuur in Nederland altijd een compromis oplevert waarbij je wat wint en wat inlevert.
Wij zien echter weinig partijen hun rug rechthouden en soms wordt beleid al voor de verkiezingen afgesproken zoals na Rutte II tussen D'66 en VVD.

Portefeuille
Het takenpakket van een Minister, Staatssecretaris of Volksvertegenwoordiger.

Positieve discriminatie
Als een werkgever bij exact gelijke geschiktheid de voorkeur geeft aan sollicitant met een bepaalde achtergrond (bijvoorbeeld een vrouw of oudere) dan spreken we van positieve discriminatie.
Het SRP is hierop tegen, een eerste sollictatieronde zou wat ons betreft plaats moeten vinden op basis van een CV waarbij het niet duidelijk is met wie je te maken hebt.

Premier
De Minister-President die leiding geeft aan het kabinet, zijn departement heet het Ministerie van Algemene Zaken.

Premierbonus
De partij die de premier levert mag bij verkiezingen rekenen op een aantal extra zetels.
Bedenk dat hij in de eerste plaats zijn partij vertegenwoordigt en 'slechts' op papier het land en volk.

Presidium
De voorzitter en ondervoorzitters van de Tweede Kamer hebben de dagelijkse leiding, zij bewaken de werkwijze en procedures.

Prinsjesdag
Op de derde dinsdag in september presenteert de Minister van Financiën de rijksbegroting voor het volgende jaar.

Privaat bezit (spreiden)
Privaat is persoonlijk, zeg dat dan! Eigendom moet mogelijk blijven, andes wordt je een communistische staat.
Eigendom moet dus beschermd én gerespecteerd worden, zowel geestelijke als materiële waarden. Er zijn partijen die privaat bezit willen spreiden, het SRP vindt dat geen goede ontwikkeling omdat dit vaak betekent dat de elite juist wél eigendommen heeft en het proletariaat (de werkende klasse oftewel de midden- en onderklasse) niet.

Proces-verbaal verkiezingen
De Kiesraad stelt na de verkiezingen een overzicht samen waarop alle details staan rond het tellen van de stemmen.

Programkabinet
Dit is een in 2024 door informateur Kim Putters bedachte term voor wat gewoon een extra-parlementair kabinet is.
Een nieuw etiket doet zo vermoeden alsof het ook daadwerkelijk om iets nieuws gaat, maar de vier partijen willen een kabinet op hoofdlijnen met bewindslieden uit de politiek en het bedrijfsleven.

Proletariaat
De arbeiders, de werkende klasse.
Nu kunnen ook directeuren van een bedrijf tot de werkende klasse worden gerekend, maar feitelijk bedoeld men met het proletariaat de lagere werkende klasse.
Verwar dit niet met 'proleet', dat is een negatief ingesteld persoon of iemand zonder fatsoen.
Quorum
Het aantal leden dat minimaal (76) aanwezig moet zijn om te kunnen vergaderen en stemmen, men tekent een presentielijst zodat vastligt dat het minimaal vereiste aantal is gehaald.
Raad van State
Het belangrijkste adviesorgaan van de Regering over, met name, nieuw in te voeren wetten.

Ramingen
De jaarlijkse begrotingen van de Eerste en Tweede Kamer.

Reces
Vakantieperiode van het kabinet, de Eerste en Tweede Kamer.
De dames en heren politici hebben zich goed bedeeld als het aankomt op vakantie, ze zijn namelijk 16 weken per jaar afwezig. Het SRP vindt dat de helft méér dan genoeg is.

• Voorjaarsreces februari: een week
• Meireces april/mei: twee weken
• Zomerreces juli/september: twee maanden
• Herfstreces oktober/november: een week
• Kerstreces december/januari: drie weken

Rechtse Partijen

• Boer Burger Beweging (BBB)
• Christen Democratisch Appèl (CDA)
• Forum voor Democratie (FVD)
• Het Juiste Antwoord 21 (JA21)*
• Nieuw Sociaal Contract (NSC)
• Partij voor de Vrijheid (PVV)
• Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP)
• Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD)

* Aanvankelijk stonden de letters J en A voor Joost (Eerdmans) en Annabel (Nanninga), de twee oprichters van JA21 in 2021.

Referendum (ook wel volksraadpleging of volksinitiatief)
Het volk draagt een onderwerp aan of de Regering vraagt het volk om over een onderwerp te stemmen. Dit onderdeel van een directe democratie kennen wij in Nederland niet, daarom spreken wij hier van een indirecte democratie.
Een raadgevend (niet-bindend) referendum is mogelijk, of een bindend referendum.

Regeerakkoord
Afspraken over het te voeren beleid tussen partijen die na de verkiezingen een kabinet hebben gevormd.
Dit is iets anders dan het verkiezingsprogramma waarin de punten van één partij staan. De grootste partij zal doorgaans de grootste inbreng hebben, maar de andere deelnemers aan de Regering moeten zich hierin uiteraard wel kunnen vinden.
Dit is ook geen regeringsprogramma, zie aldaar.

Regering
De Koning en alle Ministers, dus niet de Staatssecretarissen
Dit is iets anders dan het kabinet (ook wel: vak K), dat zijn alleen de Ministers en Staatssecretarissen. Daarom wil het SRP af van de Staatssecretarissen en dat er alleen Ministers in het kabinet zitten.
Ook wil het SRP dat de Koning een puur ceremoniële rol krijgt en dus geen deel meer uitmaakt van de Regering.

Regeringscommissaris (RC)
Een RC is een door de regering benoemde deskundige op een bepaald beleidsterrein.
Bijvoorbeeld voor 'de omroep', 'gaswinning Groningen', 'pensioenen' of 'seksueel grensoverschrijdend gedrag' kan de regering besluiten iemand aan te stellen om beleid te ontwikkelen, wetten voor te bereiden of zelfs maatregelen te nemen. Een RC kan gevraagd en ongevraagd advies geven en heeft verregaande bevoegdheden.
De RC valt onder de verantwoordelijkheid van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Het SRP vindt dat er een vaste commissaris moet worden aangesteld voor grote vraagstukken. Sinds 1918 zijn er 29 RC's aangesteld geweest, te weinig naar onze mening.

Regeringsprogramma
Beleidsafspraken tussen partijen die een regering vormen, dit programma is niet aan alle fractievoorzitters voorgelegd, er zijn ook meerdere, verschillende meerderheden denkbaar om het beleid uit te voeren.
De tegenhanger van een regeringsprogramma is een regeerakkoord waarbij wél alle fractievoorzitters van de aan de regering deelnemende partijen hun handtekeningen hebben gezet.

Regeringsverklaring
De verklaring die de premier in de Tweede Kamer aflegt na de vorming van een nieuw kabinet en het door de deelnemende partijen opgestelde regeerakkoord.

Rekenkamer
Deze houdt toezicht op de inkomsten en uitgaven van de overheid en de recht- en doelmatigheid ervan.
De Rekenkamer is min of meer onafhankelijkheid want het mag zowel gevraagd als ongevraagd advies geven.

Representatie
De vertegenwoordiging in de politiek. Dit kan bijvoorbeeld over allochtonen, migranten, vrouwen of homoseksuelen gaan.
Het SRP vindt dat een ieder gelijke kansen moet hebben, in de praktijk is dat lastig gebleken, wij pleiten er daarom voor om een eerste selectieronde op basis van een CV (curriculum vitae) te houden, zonder vermelding van sekse, afkomst, leeftijd, overtuiging of geaardheid. Een afwijzing moet altijd gebaseerd zijn op de geleverde informatie, zonder foto uiteraard.

Responsiviteit
Een passende houding en reactie die een politicus heeft naar de burgers, hij of zij reageert op signalen die het volk uitzendt en doet dit op passende en stabiele wijze, rekening houdend met diverse maatschappelijke, economische en politieke ontwikkelingen.

Reststemmen
Aan de hand van de kiesdeler wordt het aantal stemmen per fractie gedeeld door dit aantal en naar beneden afgerond. Wat er overblijft nadat dit voor iedere partij is bepaald vormt tesamen de reststemmen.

Restzetels
Het totaal aan reststemmen wordt aan de hand van het gemiddeld aantal behaalde stemmen verdeeld.
Doorgaans is dit voordelig voor grote partijen, maar 2023 wees uit dat dit niet altijd het geval hoeft te zijn want van de tien restzetels gingen er twee naar de VVD, GroenLinks/PvdA en PVV.
NSC, BBB, CDA en SP kregen ieder één restzetel.

Rijksbegroting
Op Prinsjesdag (derde dinsdag in september) presenteert de Minister van Financiën de begroting voor het komende jaar.

Rijksvoorlichtingsdienst (RVD)
De RVD verzorgt de communicatie van de Minister-President, zijn departement (AZ) en alles rondom het regeringsbeleid, alsmede het Koninklijk Huis.
Salonfähig
Iets wat eerder niet, maar nu wél bespreekbaar is. Meer geaccepteerd dan eerst, geen taboe meer.

Scheiding der Machten (Trias Politica)
Wetgevende macht, de uitvoerende macht en de rechtsprekende macht.
Het maken van Wetten is voorbehouden aan de Regering en de Staten-Generaal (Eerste en Tweede Kamer). De Regering is de uitvoerende macht, hoewel het Staatshoofd (de Koning) nauwelijks zeggenschap heeft. De rechtsprekende macht is voorbehouden aan rechters bij rechtbanken, gerechtshoven en de Hoge Raad.
De inspraak van de Koning, hoe gering ook, zou wat het SRP betreft geheel afgeschaft moeten worden.

Seculier
Deze term wordt gebruikt om aan te duiden dat een land een stricte scheiding van kerk en staat kent, oftewel, geen enkele religie heeft invloed op het beleid van de Regering.
Het SRP ziet wel degelijk een ongewenste invloed van religies op de maatschappij. Bijvoorbeeld door het financieren van scholen die de Koran, Bijbel of Thora boven de wet stellen. Maar ook de Minister van Eredienst is een functie die slechts weinigen kennen, maar wél bestaat en als doel heeft rekening te houden met religies.
Wij vinden dat niet wenselijk.

Senaat
Andere benaming voor de Eerste Kamer. De leden van de Eerste Kamer worden ook wel Senatoren genoemd.

Sociaal-democratie
Deze politieke stroming bevindt zich tussen het socialisme en kapitalisme in. De sociaal-democraten willen echter grip houden en een groot vangnet creëren.
Daar waar het socialisme (SP) zich richt op de onderkant van de samenleving werd de PvdA meer een partij van de middenklasse en daardoor minder een arbeiderspartij. Niet gek dat ze daardoor veel aanhang verloor.

Sociale cohesie
De mate waarin mensen zich met elkaar en de overheid verbonden voelen.

Sociale grondrechten
Economische, sociale en culturele rechten zoals recht op huisvesting, sociale zekerheid, vrijheid van meningsuiting, kiesrecht, recht op gelijke behandeling, gezondheidszorg en onderwijs.

Socialisme
Politieke stroming die uitgaat van solidariteit waarbij het verschil tussen arm en rijk zo klein mogelijk moet zijn. Dat alle mensen gelijk zijn en dezelfde rechten en plichten hebben zal iedereen vinden, maar socialisten claimen vaak het alleenrecht hierop. Een socialist is voor een samenleving waarin iedereen gelijke kansen heeft. De SP is de enige socialistische partij terwijl vroeger de PvdA daar ook onder gerekend werd.
De SP leunde jarenlang op het Marxisme en er zijn nog altijd veel overeenkomsten, het SRP is geen voorstander van het communisme of afgeleiden daarvan omdat er ook binnen die systemen ongelijkheid bestaat, maar dan minder zichtbaar.

Soevereinen
Een snel groeiende groep Nederlanders (enkele tienduizenden schat men) die niets meer met de overheid te maken willen hebben, een harde kern onder hen weigert zich aan geldende regels en wetten te houden, zij vinden dat ieder mens zelfbeschikkingsrecht heeft. Zij betalen geen belasting, laten hun kinderen niet naar reguliere scholen gaan en maken ook geen aanspraak op collectieve voorzieningen.
Autonomen (zie aldaar) gaan minder ver in het afwijzen van de samenleving. Het aantal rechtszaken van de overheid met autonomen/soevereinen neemt sinds 2021 enorm toe.

Soevereiniteit (ook: souvereiniteit)
Het hoogste bestuursorgaan van een land (de Regering) is soeverein als het geen verantwoording is verschuldigd aan een ander land of bestuursorgaan.

Spoeddebat (sinds 2004 heet dit een 'dertigledendebat')
Een door een minderheid in de Tweede Kamer aangevraagd debat over een zeer dringende kwestie.
Wij achten dit een totaal overbodige actie omdat er geen enkele verplichting is dit debat ook te houden, als iets daadwerkelijk spoedeisend is zal de gehele Tweede Kamer besluiten tot een normaal debat.
Jaarlijks worden er drie á vier spoeddebatten aangevraagd.

Staat
De staat is Nederland, een soeverijn land met gezag naar buiten toe, over de landsgrenzen heen. De overheid daarentegen is het gezag voor de burgers van een land.

Staatsblad en Staatscourant
In het Staatsblad worden wetten, wetswijzigingen en Algemene Maatregelen van Bestuur gepubliceerd. In de Staatscourant staan mededelingen.

Staatshoofd
De Koning is het Staatshoofd van Nederland, Curaçao, Sint Maarten en Aruba, samen met de Ministers vormt hij de Regering.
Het SRP wil hier vanaf. De Koning zou een puur ceremoniële rol moeten bekleden en geen deel meer uit moeten maken van de Regering.

Staatsrecht
Ook wel het grondwettelijk of constitutioneel recht geheten, is het recht aangaande de Staat der Nederlanden. Dus alle organen en bevoegdheden van de overheid.

Staatssecretaris
Het hulpje van een Minister, zeg maar een onderMinister.
Het SRP vindt dat deze functie moet worden afgeschaft omdat de Staatssecretaris geen deel uitmaakt van de Regering, maar wel verantwoording heeft en zelfs kan worden gedwongen ontslag te nemen of ontslagen kan worden. Dit heeft niet altijd gevolgen voor de Minister boven hem. Andersom is wel het geval, als de Minister moet vertrekken betekent dit automatisch ontslag voor zijn Staatssecretaris.
Dit vinden wij een rare constructie. Bij een dubbele bezetting van een Ministerie is een ieder verantwoordelijk voor zijn handelen en maakt ook deel uit van de Regering en zit dan ook bij de Ministerraad.

Staatsvorm
Een land is een monarchie of een republiek. Daarnaast kennen we termen als de theocratie (Islamitische republiek), dictatuur (een-partijstaat) oligarchie of aristocratie (de elite regeert), autocratie (alleenheerser) en dus de democratie (volksvertegenwoordiging).

Staten-Generaal
De Eerste en Tweede Kamer.

Stembiljet
Formulier waarop alle kandidatenlijsten van de politieke partijen staan. Je maakt één hokje rood. Meestal de eerste, dat is de lijsttrekker, maar je kunt ook op een kandidaat lager op de lijst stemmen, dat is dan een voorkeursstem.

Stemmenronsel
Het is bij wet verboden om volmachten te ronselen, niemand mag iets beloven in ruil voor een stem.

Stemrecht
Het recht om te mogen stemmen is voorbehouden aan iedere Nederlander van achttien jaar of ouder, behalve als je een gevangenisstraf uitzit van minstens een jaar.
Het SRP vindt dat iedereen het recht moet hebben om te stemmen, dus ook alle gevangenen.
Taalniveau
Lees HIER verder.

Technocratische politiek
Een politiek systeem dat niet gebaseerd is op het geluk van de burger, maar op sociale, technische en economische analyses.
Omdat er binnen dit systeem niet wordt gekeken naar de houdbaarheid, uitvoerbaarheid en draagkracht onder de bevolking verwerpen wij het beleid zoals dat onder Mark Rutte is gevoerd.
Het SRP wil een Ministerie van Geluk dat beoordeelt of beleid in het belang is van een overgroot deel van de burgers.

Torentje
Het Torentje is een bijgebouw aan het Haagse Binnenhof, hier is de werkkamer van de Minister-President (premier).

Torentjesoverleg
Het torentje is de werkkamer van de premier, er wordt soms politiek beleid voorgekookt en dit voornemen wordt dan gedeeld met enkele fractievoorzitters in de hoop dat zij zullen instemmen en het in de Kamer niet tot een debat komt.
Het kan ook zijn dat het om een staatsrechtelijke aangelegenheid gaat die niet met iedereen kan worden gedeeld.
Het SRP is faliekant tegen iedere vorm van achterkamertjespolitiek, dus ook tegen het torentjesoverleg.

Trias Politica (Scheiding der Machten)
Wetgevende macht, de uitvoerende macht en de rechtsprekende macht.
Het maken van Wetten is voorbehouden aan de Regering en de Staten-Generaal (Eerste en Tweede Kamer). De Regering is de uitvoerende macht, hoewel het Staatshoofd (de Koning) nauwelijks zeggenschap heeft.
De rechtsprekende macht is voorbehouden aan rechters bij rechtbanken, gerechtshoven en de Hoge Raad.

Troonrede
De Koning is onderdeel van de Regering en in die functie spreekt hij als Staatshoofd over de plannen van het kabinet.
Het SRP vindt dit een onzinnig theaterstukje, immers, de Koning leest voor wat het kabinet hem dicteert. Wij zijn er voorstander van de Koning hier niet langer mee te belasten en het uitspreken over te laten aan de Minister van Financiën of die van Algemene Zaken (de premier).
Klik HIER voor de Troonrede van 2023 (er opent zich een nieuw scherm).
Vaagtaal
Als er termen zoals behoorlijk, binnenkort, eigenlijk, eventueel, misschien, nogal, omstreeks en waarschijnlijk worden gebruikt om te verhullen dat men geen direct, helder antwoord kan geven, spreken we van vaagtaal. Kortom: woorden en uitdrukkingen die onduidelijk of soms zelfs misleidend, maar altijd verwarrend zijn.

Vak K
Alle Ministers en Staatssecretarissen, kortom, het kabinet.

Vakminister
Lid van de Regering die zich bezighoudt met een specifiek, op zichzelfstaand beleidsterrein. In een extra-parlementaire Regering wordt een vakminister vaak van buitenaf aangetrokken en is dus meer een specialist op een bepaald beleidsterrein en niet zozeer politiek ervaren.

Vaste commissie
Een commissie die permanent is en zich richt op een specifiek beleidsterrein van een Ministerie.

Verantwoordingsdag
De Regering legt op de derde woensdag van mei verantwoording af over het beleid in het voorgaande jaar.

Verenigde Vergadering
Een gezamenlijke vergadering van de Eerste en Tweede Kamer (de Staten Generaal).
Bijvoorbeeld de troonrede wordt door de Koning uitgesproken tijdens zo'n vergadering. Wij zijn van mening dat dit kan worden afgeschaft omdat het niets toevoegt. Zowel de Troonrede als de Verenigde Vergadering niet.

Verkenner
Een door de winnaar van de Tweede Kamer verkiezingen aangesteld persoon die de andere partijen polst of ze interesse hebben om deel te nemen aan een nieuw te vormen Regering.

Verkiezingsprogramma (partijprogramma)
Hierin schrijft een partij over de eigen doelstellingen, wat men graag anders zou willen zien in Nederland.
Het verkiezingsprogramma is iets anders dan een regeerakkoord, daarin staan punten van de partijen die samen een Regering vormen. De grootste partij zal het meeste 'binnenhalen', de andere deelnemers moeten uiteraard wel akkoord gaan met de inbreng.
In 2023 is er onderzoek gedaan naar de 'taal' in de partijprogramma's van politieke partijen. Het Nieuw Sociaal Contract (NSC) van Pieter Omtzigt had het moeilijkst leesbare programma, gevolgd door GL/PvdA (GroenLinks Partij van de Arbeid combinatielijst) en de ChristenUnie (CU) als derde.
De VVD (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie) en PVV (Partij voor de Vrijheid) scoorden het beste als het aankomt op leesbaarheid van het verkiezingsprogramma.
Een partijprogramma dat voor bepaalde verkiezingen wordt geschreven wordt een verkiezingsprogramma genoemd, maar in feite is dit dus hetzelfde.
Het SRP pleit voor de verplichting een eenvoudige samenvatting van verkiezingsprogramma's ter beschikking te stellen. Korte, toegankelijke teksten worden beter begrepen én gewaardeerd.

Vertrouwensregel
De vertrouwensregel schrijft voor dat politiek bestuurders (in alle geledingen) moeten leunen op een meerderheid van een volksvertegenwoordiging. Doorgaans is dit dus een meerderheid in een gemeenteraad of Tweede Kamer, maar denkbaar is ook dat er door een Regering maatregelen worden afgekondigd waarvan het volk totaal niet op de hoogte was.
Het SRP vindt dat de vertrouwensregel moet worden opgenomen in de grondwet, dit is nu niet het geval, het is een ongeschreven regel binnen het Staatsrecht en dat vinden wij vreemd.
Een referendum kan dit 'rechtzetten', maar wij kennen dat instrument niet, als de vertrouwensregel wél in de grondwet zou staan kan daarop een beroep worden gedaan.

Vice-premier
De vice-premier vervangt de premier als die om welke reden dan ook afwezig, elke regeringspartij levert een vice-premier, de grootste partij levert uiteraard de premier.
De rangorde tussen de vice-premiers gaat naar grote van de partijen. Wij van het SRP vinden het onnodig dat er meerdere vice-premiers zijn. De vice-premier zou, net als de premier, van de grootste partij moeten komen, immers, als de premier aftreedt of overlijdt komt er een nieuwe premier vanuit de grootste partij, dus niet een van de vice-prmeiers neemt dan het stokje over.

Volmacht
Een schriftelijke verklaring waarmee iemand anders je stem kan uitbrengen. In 2023 deden bijna een miljoen mensen dat.

Voorjaarsnota
Tussentijds overzicht van een lopend begrotingsjaar.

Voorkeursdeler
Als een kandidaat minstens 17.500 stemmen behaald (25% van de kiesdeler; 70.000) krijgt hij of zij een zetel, pas daarna komen de andere kandidaten in aanmerking voor een zetel.
Het kan dus gebeuren dat je hoog op de lijst staat, maar tóch geen zetel krijgt. De voorkeursdeler is dus iets anders dan een voorkeursstem, zie hieronder.

Voorkeursstem
Iemand die laag op de lijst staat en dus eigenlijk niet gekozen zou worden kan, mits hij de kiesdeler haalt, tóch in de Tweede Kamer terechtkomen.
In 2023 was de kiesdeler (de drempel voor een voorkeursstem) 70.000, die voor de voorkeursdeler derhalve 17.500 (25% van de kiesdeler).

Vragenuur
Iedere dinsdag mogen Kamerleden vragen stellen aan het kabinet.
Het vragenuurtje wordt uitgezonden op televisie en daarom worden er ook vaak onzinnige zaken behandeld, puur om de aandacht van het volk te trekken. Het SRP vindt het 'vragenuurtje' onzinnig.
Waarborgsom kandidaatstelling
Partijen die voor het eerst meedoen aan de Tweede Kamerverkiezingen, moeten een waarborgsom van 11.250 Euro betalen.
Dit bedrag wordt terugbetaald als de partij minimaal 75% van de kiesdeler behaalt.

Wachtgeld
Leden van de Tweede Kamer hebben recht op een uitkering als hun lidmaatschap ten einde komt, of dat nu gedwongen of vrijwillig is. De uitkering bedraagt 80% in het eerste jaar, daarna 70% gedurende maximaal drie jaar en twee maanden.

Weerbaarheid
Weerbaarheid betekent dat je binnen je eigen grenzen, die van een ander en die van de wet, voor jezelf kunt opkomen.
Het SRP vindt dat overheden de weerbaarheid van burgers moet stimuleren door burgerraden en -kamers. Via diverse vormen van informatie-verstrekking moeten burgers eenvoudig en snel kennis kunnen nemen van mogelijkheden om weerbaarder te zijn.
Burgers snappen teksten en procedures niet altijd die ook nog eens vaak te lang zijn.

Welvaart
Kunnen we met wat er beschikbaar is voorzien in wat er voor iedere Nederlander nodig is om gelukkig te zijn?
Er dient dus voldoende te zijn aan zorg, geld, voedsel en al het overige dat u gelukkig maakt. Pas dan kunnen we geld 'uitdelen' aan mensen die in ons land willen komen wonen.

Welzijn
Voelt u zich fijn, bent u tevreden of zelfs gelukkig?
Zo eenvoudig laat welzijn zich omschrijven, maar wij zien een afname van welzijn, dat moet worden omgekeerd, burgers moeten zich geen zorgen hoeven te maken over hun toekomst.

Wet en wetgever
De regels waaraan iedereen in Nederland zich dient te houden worden door de Regering en de beide Kamers neergelegd in wetten.

WOO (-verzoek)
De Wet Open Overheid regelt dat en welke informatie de overheid moet verstrekken om inzicht te geven over wat de overheid doet.
Gemeenten, provincies, waterschappen, de Eerste en Tweede Kamer, de Raad van State, de Nationale Ombudsman, de Raad voor de Rechtspraak en de Algemene Rekenkamer vallen onder de WOO.
Maar ook de regering, zo kunt u vragen stellen over het beleid op het terrein van Algemene Zaken, Binnenlandse Zaken, Koninkrijksrelaties, Buitenlandse Zaken, Defensie, Economische Zaken, Klimaat, Financiën, Infrastructuur, Waterstaat, Justitie, Veiligheid, Landbouw, Natuur, Voedselkwaliteit, Onderwijs, Cultuur, Wetenschap, Sociale Zaken, Werkgelegenheid, Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
Het is wettelijk verplicht u binnen 42 dagen antwoord te geven, dat lukt al jaren niet, want gemiddeld doet de overheid er 172 dagen over. Het snelst is het Ministerie van Onderwijs dat 92 dagen nodig heeft, het langzaamst Financiën die 239 dagen nodig heeft u antwoord te geven.
Doel is dat u als burger inzicht krijgt in wat er ten grondslag heeft gelegen aan beleid.
Het SRP wil dat informatie over gevoerd en te voeren beleid standaard al veel inzichtelijker is, zonder de ingewikkeldheid van WOO.
Zakenkabinet
Regering die bestaat uit de Koning en vakministers, mensen uit het bedrijfsleven die kennis van zaken hebben over het Ministerie dat zij aansturen. Zij hoeven niet persé lid te zijn van een politieke partij.
Het SRP is tegen verdere deelname van de Koning aan de Regering en zou graag zien dat er twee Ministers op een post zitten. Een uit de gevestigde orde van de politiek en een uit het vakgebied/bedrijfsleven.

Zelfstandige bestuursorganen (ZBO's)
Een ZBO is een zelfstandig orgaan dan een overheidstaak uitvoert, maar niet onder een ministerie valt.

Voorbeelden van ZBO's zijn:

• Autoriteit Consument en Markt (ACM)
• Bedrijfstakpensioenfondsen
• Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR)
• De Nederlandsche Bank (DNB)
• Dienst Wegverkeer (RDW)
• Erkenninghouders Algemene Periodieke Keuring (APK)
• Gerechtsdeurwaarders
• Huurcommissie
• Kamer van Koophandel (KvK)
• Keuringsinstanties
• Kiesraad
• Nederlandse organisatie voor toegepast-natuurwetenschappelijk onderzoek (TNO)
• Nederlandse Publieke Omroep (NPO)
• Notarissen
• Politieacademie
• Sociale Verzekeringsbank (SVB)
• Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV)
• Zorginstituut Nederland (ZIN)

Er zijn veel ZBO's, ze zouden tegen het licht gehouden moeten worden of meer samenwerking of wellicht zelfs samenvoeging mogelijk is.

Zendtijd voor politieke partijen
Alle partijen die deelnemen aan de verkiezingen hebben recht op spotjes op radio en televisie.

Zetel
Stoel, plek, in de Tweede of Eerste Kamer.

Zetelroof
Als een gekozen volksvertegenwoordiger zijn partij verlaat en een eigen partij/groep/fractie begint wordt hij in de volksmond een zetelrover genoemd.
In werkelijkheid gaat het echter om een plek die hem of haar toebehoort, hij of zij is gekozen om het volk te vertegenwoordigen, daarbij gaat het er minder om voor welke partij dat is.
Het SRP vindt desalniettemin dat het bezet houden van een zetel als een-mansfractie niet in het landsbelang is omdat één man of één vrouw weinig kan uitrichten. In het verlengde van een kiesdrempel, waarbij het verkrijgen door een partij van slechts één zetel niet mogelijk is, moet ook 'zetelroof' niet langer mogelijk zijn.
Als iemand zijn partij verlaat moet hij de zetel opgeven en kan de partij een nieuw lid voordragen.

Zetelverdeling
Het totaal aantal stemmen (2023: 10.475.139) wordt gedeeld door het aantal zetels (150), iemand die dat aantal behaalt krijgt een zetel.

Zwevende kiezer
De kiezer die wel overweegt te gaan stemmen, maar nog geen idee heeft waarop.

UITSLAG VERKIEZINGEN 22 NOVEMBER 2023 (click)

Waarom dit platform?

Het SRP (sociaal-realistisch-platform) startte als een Internetbeweging, het is partij-onafhankelijk en wijst begrippen als 'links', 'rechts' en 'het politieke midden' af.

De politiek in Nederland kenmerkt sinds de Tweede Wereldoorlog in drie stromingen, te weten:

1. De Christen-Democratie
2. De Sociaal-Democratie
3. Het Liberalisme

De PvdA, het CDA en de VVD verdelen sinds 1948 de politieke posten, als het ze uitkomt mogen kleinere partijen aanschuiven. Deze 'verdeel en heers' politiek leverde de burger de laatste decennia geen echte vernieuwingen op, wel crises.

Het sociaal-realisme richt zich op de burger, wat is werkelijk in zijn of haar belang?
Bij grote vraagstukken zal de burger om een dwingend advies moeten worden gevraagd middels een referendum waarbij de opkomst én de meerderheid minimaal 50% dienen te zijn.

Het sociaal-realisme heeft geen enkele binding met een bestaande politieke stroming.
Totdat deze website begon te publiceren over sociaal-realisme in de politiek was hier niets over te vinden.

Laat uw stem écht spreken en neem niet langer genoegen met enkele seconden democratie eens in de vier jaar.